ΚΟΥΜΕΪΚΑ ΣΑΜΟΥ

...
"Καλοκαίρι με μισόκλειστες τις γρίλιες μεσημέρι
καλοκαίρι
καθρεφτάκια και μια θάλασσα που τρέμει
στο ταβάνι και τους γύψους μεσημέρι
καλοκαίρι
με τον κούκο μες στα πεύκα και στ' αμπέλι
καλοκαίρι
στόμα υγρό μικροί λαγόνες καλοκαίρι
με τη φέτα το καρπούζι στο 'να χέρι
με φιλιά μισολιωμένα, καλοκαίρι
καλοκαίρι
λίγες φλούδες στης κουζίνας το μαχαίρι
Καλοκαίρι
του σκυμμένου θεριστή τού τυφλοχέρη"
....

Οι σκηνές του θερισμού δε μου ήταν ποτέ οικείες. Με σόι ναυτικό από το μέρος του πατέρα μου, το καλοκαίρι σήμαινε κυρίως θάλασσα για μένα. Άκουγα για διάφορες ιστορίες που είχαν να κάνουν κυρίως για ατυχήματα από τα κοφτερά δρεπάνια ή για τσιμπήματα από σκορπιούς και φίδια κρυμμένα στα στάχια και τα δεμάτια. Ο ένας μου παππούς, ο Θοδωρής, ήταν γεωργός, αλλά με λίγα και μικρά χωράφια. Ήθελε να με παίρνει μαζί του για παρέα, αλλά το απέφευγα. Η μάνα μου μου γκρίνιαζε και κάποιες (λίγες) φορές υποχωρούσα. Άλλο να ψαρεύεις χάνους με την καθετή κι άλλο να σε τρώει το λιοπύρι στα κρεμμυδοχώραφα της Βελανιδιάς. Σπαρτά πολλά δεν είχε. Έφταναν όμως για να βγάλουμε τη χρονιά στο αλεύρι για τα ζυμώματα. Από αυτό το αλεύρι έφτιαχνε η γιαγιά μου η Λουλούδα εκείνα τα τεράστια καρβέλια, τις πίτες και τις τηγανίτες.
Σαν έμπαινε ο Ιούλιος όλοι περίμεναν πότε θα έρθει η αλωνιστική. Λίγο έξω από το χωριό στην τοποθεσία «αλώνια», υπήρχαν τα παραδοσιακά πέτρινα, αλλά εγώ δεν τα πρόλαβα να λειτουργούν σε παραγωγή. Περιστασιακά αλώνιζαν κάποια σιτηρά και δημητριακά με τα ζώα, αλλά σε μικρή κλίμακα.  Μόλις γινόταν γνωστή η ημερομηνία άφιξης της αλωνιστικής μηχανής σήμαινε συναγερμός. Έδεναν τα δεμάτια με τις σταροκαλαμιές, φόρτωναν τα ζώα,  τέσσερα δεμάτια σε κάθε φόρτωμα και κουβαλούσαν οι αγωγιάτες τα δεμάτια στο χωράφι που θα στηνόταν η μηχανή και έφτιαχναν τις θημωνιές. Έβαζαν τα δεμάτια το ένα δίπλα στο άλλο σε σχήμα κυκλικό. Τα στάχυα με τον καρπό προς τα μέσα  και τα κοτσάνια προς τα έξω. Χτίζανε  τη θημωνιά έτσι σιγά-σιγά στο ύψος που ήθελαν. Οι θημωνιές δεν έπρεπε να πιάνουν μεγάλο χώρο και να μην είναι σκόρπιες. Όσο πιο πολλά ήταν  τα δεμάτια, τόσο πιο μεγάλες και επιβλητικές γίνονταν.
 Σαν έφτανε το «θηρίο», στηνόταν από το μηχανικό, βρίσκανε εργάτες από το χωριό και τη γύρω περιοχή και έπιαναν δουλειά. Γέμιζε ο αέρας σκόνη από τα τριμμένα στάχια και μια μυρωδιά καλοκαιριού. Φόραγαν οι εργάτες τα μαντήλια στο πρόσωπο ή στο κεφάλι αλλά η κάψα, ο ιδρώτας και η σκόνη, τους ταλαιπωρούσαν αφάνταστα. Κρατούσε μέρες τα «πανηγύρι», γι αυτό στήνανε τσαρδάκια να κοιμούνται το βράδυ και για να φυλάνε  τις θημωνιές. Σαν τέλειωναν, έμεναν οι «μπάλες» με τα άχυρα να περιμένουν να πάνε στις αποθήκες, αφού το πολύτιμο σιτάρι είχε πάρει ήδη το δρόμο για το κατώι μέχρι να πάει στο μύλο.
 
Εμείς βέβαια είχαμε «πρόβλημα» με όλη αυτή τη διαδικασία. Ελεύθεροι χώροι περιμετρικά του χωριού υπήρχαν λίγοι. Όποιον βρίσκαμε, βάζαμε  μέσα 4 πέτρες, από δυο σε κάθε άκρη και ήταν το γήπεδο μας μέχρι νεωτέρας. Η «αλωνιστική» ήταν ένα από αυτά!! Έπρεπε τότε να πάμε αλλού… γιατί ακόμα κι όταν τέλειωνε το αλώνισμα, τα κομμάτια από τα στάχια που έμεναν στο χώμα γλιστρούσαν πολύ κι  έτσι το «γήπεδο» ήταν ακατάλληλο για «εγχώριες» και «διεθνείς» αναμετρήσεις.
Δυο φωτογραφίες μου έδωσαν πάλι αφορμή για  "ταξίδι". Αυτή στην αρχή που δείχνει  τον προπάππο μου το Θεμιστοκλή την προγιαγιά μου την Αγγελίνα και το μπάρμπα μου το Δημήτρη να θερίζουν στάχυα. 
Η δεύτερη είναι σύγχρονη, τραβηγμένη λίγο έξω από τη Βιέννη, με τα άχυρα μαζεμένα και συσκευασμένα σε κυλίνδρους, αφημένα στις τεράστιες αυτές εκτάσεις της κεντρικής Ευρώπης.